Hier ist von Ignas
Een Nederlandse bijdrage.
. Martijn und ich denken noch oft an 'Iffens' und die Zeit mit euch hat uns sehr gefreut! Als er laag bij de oprit geen knalgeel bordje had gestaan waren we er zo voorbij gereden. Nou ja, dat deden we toch wel - want we zagen het te laat - maar gelukkig liggen er aan de smalle doorgaande weg in Butjadingen meerdere boerderijen waar je makkelijk kunt keren. Maar als je van het noorden komt staat er geen geel bordje... weer keren, en dan links het klinkerpaadje op. De boerderij heet Umweltstation Iffens, en je voelt je meteen 'thuis' als Martine je hartelijk begroet.
Niets is fonkelnieuw, niets is duur, maar alles kan en alles werkt. In de grote eetzaal - een voormalige stal - neem je deel aan de eco-maaltijden. Daarvan worden er drie per dag voorbereid door Baerbel, Martine en Manlio, en er komt veel op tafel. Iets te drinken erbij? Appelsap. Eco. Puur. Uit de eigen bongerd. Of aangelengd met water. Na het gezamenlijke afruimen doe je wat je wilt. Er is een chemisch lab, een uitgebreide bibliotheek, er zijn spelletjes en ontzettend veel doe-dingen. Met een knip-plaat leer je hoe eb en vloed werken. Da's handig, want het wad ligt op een paar honderd meter achter de boerderij. En als je op het wad wilt lopen kun je er beter met eb zijn. Als je wilt zwemmen draai je aan de aarde om te zien hoe laat de vloed komt.
Dat is een van de vele doe-dingen waar zowel kinderen als volwassenen zich uitstekend mee kunnen vermaken. Eigenhandig ontworpen en gemaakt door Wolfgang. Maar eerst dwaal je door de boerderij om te zien wat er allemaal is. En al slenterend vraag je je af wat er eigenlijk niet is. Het schaakspel is gemaakt van zee-dieren en de toiletbril is in de vorm van het schiereiland Butjadingen gezaagd. Waar herken ik dat van? O ja, van de 'europese' vlag in de voortuin, waarvan de twaalf sterren zijn vervangen door twaalf schiereilandjes. Het witboek van Baerbel vertelt hoe wit alles werd in de afgelopen decennia, en hoe ontzettend jammer dat is, omdat daarmee alle kleur uit het leven verdween. Op de giga-zolder is een bioscoop ingericht waar je na het avondeten een dvd kunt kijken. En er is een bed. Dat staat er niet, maar het hangt er, net boven de grond, aan 10 meter lange touwen, zwevend door de ruimte... oh dat bed... wat een geweldige plek om te mijmeren, of te kletsen, of te lezen, of... ja natuurlijk...
Elders beneden zijn de logeerkamers, sommige met stapelbedden. Badkamer, toilet, en pc's om het internet te raadplegen als je dat per sé wilt. Iffens is een eco-kosmos. Die adem, ruik, praat, en leef je daar. Het prikkelt je gedachten. Je praat er over met de Iffens-bewoners, de bezoekers, en de Iffens-vrienden. Het is een los-vaste gemeenschap met een kleine vaste kern van mensen, en een schare vrijwilligers en vrienden die heel vaak of slechts af en toe komen helpen. En je mag zijn wie je bent: jezelf. Het helpt als je een beetje Duits praat. Maar ach, met Engels kom je er ook. En anders wel met Nederlands, dat is immers sterk verwant aan het platdeutsch, de taal van die streek. In de zomer komen er allerlei gasten, meestal uit Duitsland, maar (onbekend?) nauwelijks uit Nederland. Sommigen per auto, anderen per trein, per fiets, of te voet. Neem je bij het ontbijt afscheid van een jonge familie, bij de lunch maak je kennis met een wat ouder stel. En 's avonds eet je met mensen die je sinds gisteren niet meer hebt gezien.
Het wad trekt. Als je geen zin hebt in een wandling van 20 minuten neem je een fiets uit de fietsschuur, dan ben je er in 5 minuten. De dijk is net opgehoogd, er ligt een nieuwe zoetwaterplas tegenaan, waar vissers tot rust komen. Op de dijk. Het natuurgebied de Jadenbusen strekt zich voor je uit, zover het oog kan zien. Het is eb, op een paar honderd meter afstand kabbelt er nog wat water door een kreek. De glibberige grijze modder die achter de kwelder ligt nodigt je uit om haar te betreden. Je volgt het pad door de kwelder, trekt op een laag stenen dijkje je schoenen uit, en je voelt het weldadige, sappige, donkergrijze wadslik onder je voetzolen. Als Wolfgang met je meegaat krijg je een boeiend verhaal te horen over de kleur van het wad en de oxidatieprocessen bij eb. Je loopt in zijn voetstappen - dan heb je geen last van de schelpdieren in de bodem - naar de kreek. Een krabbetje. Stukjes aardewerk (17e eeuws) liggen voor het oprapen. Hier lag een vissersdorpje. Met het veranderende klimaat schoven de dorpjes verder naar het noorden toe. Elders ligt het enige stukje overlevend zoutwater-hoogveen dat Europa nog rijk is. En aan de overkant van de Jadenbusen ligt Wilhelmshaven, met zijn beroemd zee-instituut. De kolencentrale is tamelijk nieuw en verstookt steenkool uit verweggistan, dat Duitsland heeft ontvangen als betaling voor geleverde industriele diensten. Verweggistan heeft immers geen geld, wel grondstoffen, met een hoog zwavelgehalte, maar ach, daar klaagt de Duitse burger niet over. Later horen we dat de nabijgelegen Weser wordt uitgediept, waardoor het zoutwaterpeil in de bodem fors lijkt te stijgen - hetgeen de ingenieurs van de waterwerken overigens ontkennen. Iffens doet er onderzoek naar. Want dat is Iffens ook: een kritische plek om na te gaan hoe oprecht de Duitse maatschappij werkelijk is. Kritisch ook t.a.v. de steeds verder uitbreidende maïsakkers. Met een sterk historisch besef leidt Wolfgang je door het landschap. Na een uurtje keer je terug naar je schoenen. Terug naar jezelf...
